Zanim kogut zapieje - film DVD

Załączony do książki film Rafaela Gila „Zanim kogut zapieje…” to jeden z klasycznych przykładów religijnego kina hiszpańskiego przełomu lat 50. i 60., obok tak znanych dzieł jak Święta Pani z Fatimy, tego samego twórcy, czy Święty Izydor Oracz w reżyserii Rafaela J. Salvii. Opowiada on historię cieszącego się opinią świętości młodego Księdza, ojca Daniela Müllera, żyjącego na Węgrzech, gdzie poprzez przewrót militarny władzę objęli wrodzy chrześcijaństwu komuniści. Szczególnym prześladowaniom poddani są tam wszyscy duchowni, księża i zakonnicy. Dzieło Gila mierzy się z niezwykle istotnym i rzadko poruszanym w dzisiejszym kinie problemem kondycji człowieka w relacji do Boga.

Film „Zanim kogut zapieje…” porusza jedną z najważniejszych kwestii moralno-duchowych: kwestię słabości znamionującej ludzką drogę ku Boga. Słabość ta dotyczy każdego człowieka, bez wyjątku, nawet tych, którzy z racji powołania i funkcji sprawowanej we wspólnocie religijnej winni szczególnie dbać o głęboką więź z Bogiem, dając przykład innym wierzącym. Obraz nawiązuje świadomie do ewangelicznej opowieści o zaparciu się św. Piotra, pierwszego z apostołów, i właśnie w niej należy szukać klucza do interpretacji filmu. (Świadczy o tym zwłaszcza scena rozmowy ojca Daniela z biskupem).

Słabość w filmie dotyka właściwie wszystkich, którzy są uciskani przez komunistów. Ukazują to postaci kolaborujące z wrogim religii reżimem lub tylko mu posłuszne, jak choćby matka, która nie chciała ukryć Księdza w strachu przed konsekwencjami ze strony władz, lub chłopiec, który go zadenuncjował za kilka kostek cukru. Chociaż ludzka niewierność Chrystusowi i Jego Ewangelii, nakazującej miłość do drugiego człowieka, ujawnia się w różny sposób w różnych dziedzinach życia, stanowi ona właściwie nieodłączną cechę ludzkiego bytowania.

W ostatecznym rozrachunku film "Zanim kogut zapieje" ukazuje, że cierpienie powodowane zdradą osobistej więzi z Bogiem, jakim jest grzech, jest dla człowieka oczyszczeniem i stanowi przygotowanie do tego, aby uwierzyć całkowicie w miłosierdzie Boże. Ból rozpoznania własnej słabości nie tylko oczyszcza zmagającego się ze skutkami grzechu człowieka, ale wypala w nim resztki złudzenia, że może być w jakiś sposób godny Bożej miłości. Uświadamia, że na dar miłości niczym nie można zasłużyć. Człowiek nie potrafi wiernie miłować Boga o własnych siłach, konieczna jest do tego łaska Boża, czyli Jego miłość. Możemy kochać Boga tylko miłością, która od Niego pochodzi i jest ona darem całkowicie niezasłużonym, darmowym. Wyznanie własnych grzechów w sakramencie pojednania, przyznanie się do winy oraz pokuta, uzdalnia nas do przyjęcia od Boga daru Jego miłosierdzia, wysłużonego dla nas na krzyżu przez Jezusa Chrystusa.

dr Marek Kotyński CSsR