Anglia powojenna i jej polityka - Roman Dmowski

Jakie interesy kierują polityką Wielkiej Brytanii? Dlaczego angielscy kapitaliści nie zawsze są sprzymierzeńcami rządu londyńskiego? Dlaczego każdy rząd na Downing Street musi się liczyć z London City? Jak dużą rolę w polityce angielskiej odgrywa masoneria? Czy relacje ze Stanami Zjednoczonymi mają charakter współzawodnictwa czy współpracy? Jak imperium brytyjskie wykorzystywało dla własnych interesów kolejno Polskę, Rosję, Prusy, Cesarstwo Niemieckie i jak potrafiło skłócać inne narody dla własnych korzyści? O wszystkich tych kwestiach pisał niemal 100 lat temu Roman Dmowski. Jak się okazuje, mimo upływu niemal wieku od napisania analizy, nic nie straciła ze swej spostrzegawczości i trafności oceny.

* * * 

Dziś każdy naród w Europie czuje, że jego losy zależne są  w znacznej mierze od polityki angielskiej: od kierunku, jaki ona przybierze, od celów, do jakich dążyć będzie. (…) My, Polacy, od chwili, kiedy zaczęliśmy się zbliżać do odbudowania naszego państwa, widzieliśmy, w jak wielkiej mierze powodzenie naszych wysiłków zależy od polityki angielskiej. Odtąd ani na chwilę nie przestawaliśmy i nie przestajemy, często bardzo przykro, odczuwać znaczenia Anglii i potęgi wpływów angielskich. Tym ważniejszą jest dla nas rzeczą politykę angielską rozumieć.

(…) Sfera naszych interesów i naszych działań daje nam w bardzo skromnym zakresie sposobność do bezpośredniego zetknięcia się z Anglią i przyjrzenia się bliżej mechanizmowi jej polityki. (…) Nie mam też, kreśląc uwagi poniższe, ambitnego zamiaru wyłożenia systemu  polityki angielskiej, przedstawienia wszystkich głównych jej  zagadnień i trudności. Czuję się zdolnym do wskazania tylko niektórych zagadnień, mających, moim zdaniem, wielkie dla przyszłości znaczenie. (…)

Chciałbym tą drogą zachęcić ludzi młodszych do gruntownego zajęcia się tym przedmiotem. Jest to wielką koniecznością, bo przy dzisiejszym układzie międzynarodowym polityka zewnętrzna Polski nie może stać się polityką na dalszą metę, polityką wielkopaństwową, jeżeli nie będzie rozumiała położenia Anglii, motywów i celów polityki angielskiej.

Fragment książki